این پیام‌ها در عین بازنمایی ضعف و قوت‌های مجلس قبل، اولویت‌های مجلس بعد را تعیین کرده و درعین حال حاوی نکاتی اخلاقی برای نمایندگانی است که باید یک دوره چهارساله، در عرصه قانونگذاری خدمت کنند. مرور بخش‌هایی از این پیام‌ها در هر دوره می‌تواند مسیر حرکت نمایندگان مجلس به ویژه منتخبان مجلس نهم را روشن کند.
مجلس اول/ در طرح‌ها و مسائل روز دقت کنید
از 7خرداد 59 تا 6خرداد 63 مقطع زمانی فعالیت مجلس اول بود. ریاست این مجلس را آیت‌الله اکبر هاشمی‌رفسنجانی به عهده داشت. محمد یزدی و سیدمحمد موسوی خوئینی‌ها نیز نواب رئیس این مجلس در سال چهارمش بودند. برخی از اعضای این مجلس، هفتم تیرماه سال1360 در جریان انفجار بمب در دفتر حزب جمهوری اسلامی به شهادت رسیدند.
بخش‌هایی از پیام امام خمینی(ره) برای افتتاح مجلس اول: روز سیزدهم رجب... مجلس مقدس شورای اسلامی که نخستین مجلس جمهوری اسلامی و نخستین مجلس است که با انتخابات آزاد انجام گرفت گشایش می‌یابد و من امیدوارم که این مجلس به برکت این روز مبارک، مجلس عدالت و پیرو اسلام و به نفع مسلمین و کشور اسلامی باشد... شما منتخبین ملتی هستید که از پشتیبانی جدی ملت عزیز برخوردارید، باید با کمال قدرت در مقابل قدرت‌های شیطانی که در رژیم دست‌نشانده سابق حاکم بر سرنوشت ما بودند بایستید و از هیچ قدرتی غیر از قدرت خداوند قادر قاهر نهراسید و جز به مصالح کشور به چیز دیگری فکر نکنید و متوجه باشید که در خارج از مجلس، با صحنه‌سازی‌‌ها و اغفال، چه بسا چپگرایان و راستگرایان یا ریشه‌های فاسد رژیم سابق طمع کنند تا با نفوذ در مجلس مقاصد شوم اجانب را تحمیل نمایند. باید همه با هوشیاری در طرح‌ها و مسائل روز دقت فرمایید و از کید دشمنان به خدای تعالی پناه ببرید... . از حضرات فقهای نگهبان تقاضا می‌شود که در ماموریت مهم خود به هیچ‌وجه ملاحظه اشخاص یا گروه‌های انحرافی را ننموده و به وظیفه بسیار خطیر خود قیام و اقدام نموده و نگهبانی از اسلام و احکام مترقی آن نمایند.
مجلس دوم/ تفاوت میان نظارت و عیب‌جویی
ریاست این مجلس هم که از 7خرداد 63 تا 5خرداد 67 فعالیت داشت، برعهده آیت‌الله اکبر هاشمی‌رفسنجانی بود. مهدی کروبی و آیت‌الله محمد‌یزدی، نواب رئیس این مجلس بودند.
بخش‌هایی از پیام امام‌خمینی(ره) برای مجلس دوم: اول، کیفیت برخورد با یکدیگر در محیط مجلس و مباحثات بین مخالف و موافق؛ از نمایندگان متوقع است که مراعات آداب اسلامی در محاورات بشود و انگیزه آن یافتن حق و راه حل باشد... . شک نیست که مجلس به همه امور کشور نظارت دارد و حق نمایندگان است که از هر انحراف و خلافی که از وزرا و ادارات می‌بینند به حکم قانونی جلوگیری کنند و دولت را تا حد استیضاح بکشانند لکن فرق‌هاست بین نظارت و استیضاح و عیب‌جویی و انتقام‌گیری و این فرق را هرکس پس از رجوع به وجدان خویش می‌فهمد.
... از امور لازم‌التذکر، راجع به نطق‌های قبل از دستور است، چه بسا که ناطق احیانا گمان کند بی‌قید و شرط و بی‌تعهد و تکلیف باید هر چه بخواهد بگوید و به هرکس، چه حاضر و چه غایب می‌تواند به‌اصطلاح حمله کند و میزانی الهی و شرعی و اخلاقی در کار نیست و مسئولیتی حتی شرعی ندارد و گاهی بعضی نطق‌ها موجب تأسف بسیار و تأثر است و چه بسا که اهانت به یک مسلمان و مؤمن را به حد اعلا می‌کشاند.
مجلس سوم / همه این امور، اعتباری و زودگذر است
مجلس سوم از 7خرداد 67 تا 6خرداد سال 71 فعالیت داشت. ریاست این مجلس در 2سال اول برعهده آیت‌الله اکبر هاشمی‌رفسنجانی و در 2سال دوم برعهده مهدی کروبی بود. این آخرین مجلسی بود که بنیانگذار کبیر انقلاب برای مراسم افتتاح آن پیام دادند؛ «... و اما چیزی که از همه اینها مهم‌تر است این است که چه آنهایی که به مجلس راه یافته‌اند و خادم منتخب شده‌اند و چه آنهایی که به وظیفه خود عمل نموده‌اند ولی به مجلس راه نیافته‌اند و همچنین طرفداران هر دو گروه باید بدانند همه این امور، اعتباری و زودگذر است و همه در محضر حق هستیم و آنچه در صحیفه کردار ما ماندنی است اعمال و رفتار ما و آنچه موجب سعادت و جاودانگی ما می‌شود صفای معنویت و ثمرات خلوص بندگی است و ما هم نباید خلوص عمل و جامعه اسلامی خودمان را به زنگار کدورت‌ها و اختلافات آلوده کنیم و رقابت‌های گذشته انتخاباتی هم هرگز نباید موجبات تفرقه و جدایی را فراهم نمایند و من احتمال می‌دهم که عوامل و دست‌های ناپاکی بخواهند از رقابت‌های انتخاباتی در رسیدن به آرزوهای خود استفاده کنند و با طرح مسائل پوچ و بی‌معنا دل‌ها را از یکدیگر جدا سازند و یا با تردید و ایجاد ذهنیت‌ها صحت و سلامت انتخابات و نهایتا مشروعیت مجلس را زیر سؤال برند.»
مجلس چهارم/ غیبت‌های ناموجه، تعدی به حق مردم است
مجلس چهارم در 7خرداد سال71 افتتاح شد و تا 6خرداد75 فعالیت می‌کرد. رئیس این مجلس حجت‌الاسلام علی‌اکبر ناطق‌نوری بود.
رهبر معظم انقلاب آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای در پیامی برای این مجلس فرمودند: ...در تنظیم برنامه‌های کشور اصلی‌ترین مسئله عبارت از رفع فقر و محرومیت و نجابت طبقات مستضعف و محروم و پابرهنگان از تبعات دوران ستمشاهی و آثار سلطه بیگانگان است. همه برنامه‌های اقتصادی و تولیدی و سازندگی و رونق اقتصادی باید به این هدف متوجه باشد و تنها در این صورت است که این برنامه‌ها درست و قابل قبول است.
...پخش مستقیم مذاکرات مجلس یکی از افتخارات نظام اسلامی و نشانه بارز آزادی اندیشه و بیان است... . اگر نماینده‌ای از تریبون مجلس خدای ناخواسته سخنی خلاف واقع یا موجب اضطرار و تشویش اذهان عمومی یا متضمن اهانت و افترا به دیگران یا همراه با افشای اسرار کشور یا مایه یأس و سرخوردگی مردم را پخش کند، گناه ناشی از آن به عظمت و گستردگی شعاع این رسانه مهم است و مردم چنین کسی را عفو نخواهند کرد... . غیبت‌های ناموجه از ساعات کاری مجلس، تعدی به حق مردم و بی‌اعتنایی به اعتمادی است که مردم به نماینده منتخب خود کرده‌اند.
مجلس پنجم/ نمایندگان صراحت و حقگویی را حفظ کنند
این مجلس هم از 12خرداد75 تا 6خرداد79 قانونگذاری کرد. رئیس این مجلس نیز حجت‌الاسلام علی‌اکبر ناطق‌نوری بود.
در بخش‌هایی از پیام رهبر معظم انقلاب برای مجلس پنجم آمده است:
...مجلس بر حسب طبیعت خود دارای رابطه‌ای نزدیک و مهم با دولت است. تنظیم صحیح این رابطه، یکی از مهم‌ترین کارهای نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی است. تصویب قوانینی که دولت را موظف و قادر بر اداره صحیح امور نماید و سپس نظارت بر اجرای آن از راه‌های قانونی، نخستین وظیفه مجلس است و این وظیفه مستلزم همکاری و همدلی میان مجلس با دولت و حمایت مجلس از دولت است. سلامت این رابطه باید به‌گونه‌ای باشد که دولت، مجلس را راهگشای کارهای بزرگ بشناسد.
...نمایندگان محترم در هر حال باید صراحت و حقگویی و آزادگی خود را حفظ کنند و به‌خصوص مراقب باشند که وسوسه‌های بعضی از شیاطین که احیانا ممکن است در صفوف مقدس مدیران اجرایی کشور نفوذ کرده باشند آنان را از وظایف نمایندگی ملت که امانت الهی است بازندارند.
مجلس ششم/ توجه به مصالح ملی
مجلس ششم نیز- از 7خرداد79 تا 6خرداد83- یکی از پرحاشیه‌ترین مجالس ادوار بود. این مجلس را مهدی کروبی ریاست می‌کرد. رهبر معظم انقلاب در پیامی به مناسبت گشایش این مجلس فرمودند:...در میان گرفتاری‌ها و مشکلات عمومی، شناخت فوریت‌ها و اولویت‌ها، هنر بزرگ مجلس شورای اسلامی است. مشکلات عمومی‌تر، محسوس‌تر، مرارت بارتر را باید جست و به رفع آنها همت گماشت. مسئله اشتغال، مسئله ارزش پول ملی، مسئله امنیت، مسئله گرانی و مسائل چند دیگری هست که برای پرداختن به آنها از همه فرصت‌ها باید بهره جست و زمان نمایندگی را که بسی زودگذر است، برای گشودن این گره‌ها باید مغتنم شمرد. خطای بزرگ آن است که این خواسته‌های حقیقی مردم به دست غفلت سپرده شود و خواسته‌های جناحی و حزبی و شخصی به جای مصالح ملی بنشیند.
...مجلس شورای اسلامی می‌تواند سرچشمه و مظهر وفاق ملی و آرامش و اعتماد عمومی یا خدای ناخواسته منشأ دودستگی و تشویش و اضطراب دل‌ها و فکرها شود. محسوس‌ترین و نقدترین هدیه نمایندگان محترم به مردمی که آنان را به مجلس فرستاده‌اند، آن است که با منش و گفتار خود، امید و نشاط و آرامش را بر فضای عمومی کشور حاکم سازند و گفتارها و نطق‌های خود را همچون الگویی از رفتار سیاسی سالم و سرشار از تحمل و انصاف، تنظیم کنند.
مجلس هفتم/ تلاش برای پیوند حقیقی با مردم
مجلس هفتم از 7خرداد83 تا 6خرداد 87 فعالیت می‌کرد و ریاست این مجلس را غلامعلی حداد‌عادل برعهده داشت. در بخش‌هایی از پیام رهبر معظم انقلاب برای افتتاح این مجلس آمده است:
...هر گفتار و کرداری در مجلس که به فرسایش نظام و برافروختن چالش‌های جناحی بینجامد، همبستگی ملی را سست و دشمن را به نفوذ در صفوف ملت و مسئولان امیدوار کند و مردم را از کارگشایی نمایندگان خود نومید و در راستگویی آنان به تردید افکند، بی‌گمان در سمتی مخالف با وظیفه نمایندگی است. نماینده مجلس در این صورت، وکیلی بی‌موکل و نشسته بر اریکه‌ای ناسزاوار است... . پیوند حقیقی با مردم، مستلزم حضور میان آنان و دور نشدن از سطح متوسط زندگی آنان است. ساده زیستی و پرهیز از اسراف و پرهیز از هزینه کردن بیت‌المال در امور شخصی و غیرضروری، شرط لازم برای حفظ این پیوند است. ترویج فرهنگ اشرافی‌گری و تجمل و سفرهای پرهزینه و بیهوده خارجی از کیسه مردم، دور از شأن نمایندگی و عامل گسیخته شدن پیوند نماینده با مردم است.
مجلس هشتم/ خوی اشرافی بلای بزرگی است
ریاست این مجلس را از 7خرداد 87 تاکنون علی لاریجانی بر عهده دارد. رهبر معظم انقلاب در پیامی برای افتتاحیه این مجلس فرمودند:...نماینده ملت از جنس ملت است. شما نه از قصرهای رفیع و خاندان‌های اشرافی که از متن مردم، از مدرسه و حوزه و دانشگاه و از میدان‌های کار به مجلس گسیل شده‌اید. این رابطه و این منش را پاس بدارید و برای خود نگاه دارید. خوی اشرافی و گرایش به اسراف و طعمه انگاشتن این مسئولیت، بلای بزرگی است که گاه مردمِ سابقا نجیب و پارسا هم ممکن است نتوانند خود را از آن برحذر بدارند. همه باید به‌شدت مراقب خویش باشیم و دوره مسئولیت خود را حسنه‌ای ماندگار و نه سیئه‌‌ای دامنگیر بسازیم. در این کار دشوار کمک خواستن متضرعانه از خداوند رحیم و قدیر و مراقبت از خود، بزرگ‌ترین کمک‌کار تواند بود... .2عنصر نظارت و همکاری صمیمانه، در تعامل با قوای دیگر، باید 2بخش تفکیک‌ناپذیر باشند. مسئولیت نظارتی مجلس هرگز نباید به دست اهمال سپرده شود، اما هرگز هم نباید نظارت مجلس به معنای رقابت با دولت و نشنیدن نیازها و ضرورت‌ها و تنگناهای آن شمرده شود. محور کار و عمل در کشور و نماد داخلی و خارجی نظام جمهوری اسلامی، عمدتا قوه مجریه است. همه باید به آن کمک کنند و هرگاه دولتی بانشاط بیشتر و همت بالاتر و ارزش‌گرایی قوی‌تر در صحنه است، این کمک باید مضاعف گردد. متقابلا دولت باید مجلس قانونگذاری را راهنمای عمل خود بداند و به قوانین مجلس، یکسره پایبند باشد و از آن تخلف نکند. بر سر دوراهی‌های اختلاف‌نظر، کارشناسانی از دوطرف، گره را بگشایند و راه درست را پیش پای هر دو طرف باز کنند. اکنون که بحمدالله دولت و مجلس را مردمی مؤمن و انقلابی و وفادار به ارزش‌ها و اصول اسلامی، انباشته‌اند باید این تعامل برادرانه با رعایت حقوق قانونی از هر دو سو، بیش از همیشه دیده شود.
